„Nie ma pacjenta. Jest człowiek”
W tej dziedzinie medycyny od wielu lat najbardziej brakuje pieniędzy, wykwalifikowanego personelu, miejsc w szpitalach. Wokół psychiatrii narosło też wiele fatalnych stereotypów. Tymczasem szacuje się, że problemy ze zdrowiem psychicznym mogą dotyczyć, trwale lub okresowo, nawet 8 mln. Polaków.
To dlatego Anna Dymna zaprosiła do tegorocznych „Choinek Jedynki” – akcji dobroczynnej Programu Pierwszego Polskiego Radia – Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Psychiatrii i Opieki Środowiskowej.
– Znam sytuację osób, które na co dzień borykają się z chorobami psychicznymi – mówi aktorka. – Wielu pisze listy do mojej fundacji, z błaganiem o pomoc. Wielokrotnie rozmawiałam też z takimi ludźmi w moim programie „Spotkajmy się”. Najważniejsze, aby chorzy ludzie nie byli samotni, by czuli się potrzebni… szczególnie ludzie z problemami psychicznymi. Antoni Kępiński napisał: „Pośrednio samotność równa się śmierci”. Opieka psychiatryczna musi być godna i humanistyczna, brać pod uwagę i widzieć całego człowieka w chorobie. Musi mu stwarzać miejsca, gdzie każdego dnia, w małych ośrodkach, warsztatach, ludzie z problemami psychicznymi będą mieli szansę wracać do zwykłego życia i zdrowia.
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Psychiatrii i Opieki Środowiskowej powstało w 1999 roku w Krakowie, w grupie osób inspirowanych przesłaniem prof. Antoniego Kępińskiego, wybitnego psychiatry, filozofa i humanisty, którego dewizą było stwierdzenie : „Nie ma pacjenta. Jest człowiek”. Stowarzyszenie zrzesza lekarzy, pielęgniarki, psychologów, pracowników socjalnych, terapeutów zajęciowych, by – zgodnie z przesłaniem prof. Kępińskiego – umożliwić osobom po kryzysach psychicznych godne warunki leczenia w najbliższym środowisku i współuczestniczenie w życiu społecznym. Stowarzyszenie prowadzi Warsztaty Terapii Zajęciowej, Środowiskowy Dom Samopomocy, Centrum Seniora, mieszkanie chronione. Jednym z jego najważniejszych działań było stworzenie miejsc pracy w krakowskim pensjonacie i restauracji „U Pana Cogito” – projektu wielokrotnie nagradzanego i cieszącego się uznaniem klientów.
– Leczenie chorego nie może polegać na izolacji, stygmatyzacji, traumie i jego lęku o przyszłość – podkreśla prof. Andrzej Cechnicki, psychiatra, psychoterapeuta, współzałożyciel stowarzyszenie. – W pacjentach musimy umacniać nadzieję na wyzdrowienie, stwarzać im warunki, w których mogą pracować, żyć we względnym poczuciu bezpieczeństwa. Musimy również starać się pomagać rodzinom pacjentów, przede wszystkim edukować je, ponieważ w leczeniu, oprócz farmakoterapii, istotne są więzi międzyludzkie.
Chociaż Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Psychiatrii i Opieki Środowiskowej mieści się w Krakowie, to jest ono inicjatorem i realizatorem wielu ogólnopolskich akcji. Modele jego działania są przenoszone na obszar całego kraju.
Grzegorz Młynek
